Według danych WHO i Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Transportu (ETSC), ponad 20% poważnych wypadków drogowych ma związek z czynnikiem ludzkim, w tym obniżoną zdolnością percepcyjną. Rzetelna diagnostyka psychologiczna pozwala wcześnie wykryć problemy związane z przeciążeniem, stresem i brakiem regeneracji, a tym samym chroni kierowcę i innych uczestników ruchu.

W badaniach psychologicznych ocenia się odporność na monotonię i zdolność utrzymania uwagi przez długi czas. W połączeniu z edukacją w zakresie higieny snu i planowania odpoczynku, testy te stanowią ważny element profilaktyki bezpieczeństwa w branży transportowej.

Badania wykorzystujące aparaty typu Piórkowski czy Vienna Test System pozwalają precyzyjnie określić, jak kierowca reaguje na bodźce w warunkach przeciążenia informacyjnego. To kluczowe przy prowadzeniu pojazdów wielkogabarytowych i autobusów.

Dotyczy on m.in. kierowców zawodowych (kat. C, D), instruktorów, egzaminatorów, operatorów maszyn, ochroniarzy i osób ubiegających się o pozwolenie na broń. Badania wykonuje psycholog transportu wpisany do ewidencji marszałka województwa. Ich ważność wynosi od 2 do 5 lat w zależności od wieku i stanowiska kierowcy.

Przeciążenie emocjonalne prowadzi do spadku koncentracji i zwiększenia ryzyka błędu. W ramach badań psychologicznych ocenia się nie tylko procesy poznawcze, ale też odporność emocjonalną, co pomaga zapobiegać wypaleniu i chronicznemu zmęczeniu.

Według Europejskiego Obserwatorium Narkotyków (EMCDDA) nawet 3–5% kierowców zawodowych przyznało się do stosowania środków pobudzających w pracy. Połączenie oceny psychologicznej z badaniami toksykologicznymi zwiększa wiarygodność wyników i pozwala wcześnie reagować na zagrożenia wynikające z używek w transporcie.

Zgodnie z przepisami kierowcy zawodowi muszą odnawiać badania psychologiczne co 5 lat, a po 60. roku życia – co 30 miesięcy. Dzięki temu możliwe jest monitorowanie zmian w percepcji, pamięci operacyjnej i odporności na stres. Regularne badania pomagają zapobiegać sytuacjom, w których kierowca nieświadomie traci część sprawności poznawczej.

które zapewniają standaryzację i automatyczną analizę wyników. W odróżnieniu od testów papierowych, systemy te pozwalają ocenić czas reakcji z dokładnością do milisekundy oraz analizować wzorce zachowania kierowcy w sytuacjach stresowych. To przyszłość psychologii transportu w Unii Europejskiej.

które wprowadziły obowiązek badań psychologicznych dla kierowców zawodowych. W Wielkiej Brytanii i Skandynawii ocena psychiczna kierowców ma charakter dobrowolny, lecz coraz częściej rekomendowany przez organizacje branżowe. Trend europejski zmierza w stronę ujednolicenia standardów diagnostycznych w transporcie drogowym.

Jego zadaniem jest ocena zdolności do pracy w warunkach odpowiedzialności i presji czasu. Współpraca z lekarzem medycyny pracy, szkoleniowcem oraz pracodawcą tworzy system kompleksowego wsparcia bezpieczeństwa pracy kierowcy. To rola interdyscyplinarna – łącząca psychologię, medycynę i prawo.

na zaburzenia snu, depresję i objawy zespołu stresu pourazowego (PTSD) po wypadkach drogowych. Odpowiednio prowadzona profilaktyka psychologiczna i wsparcie terapeutyczne obniża ryzyko wypalenia i absencji chorobowej nawet o 35%. W tym kontekście badania psychologiczne są jednym z elementów profilaktyki zdrowia psychicznego.

Firmy, które traktują diagnostykę jako narzędzie rozwoju pracownika, odnotowują mniej zdarzeń drogowych i większą satysfakcję z pracy. Włączenie psychologa transportu do procesów HR i szkoleń wewnętrznych to kierunek rekomendowany przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy (EU-OSHA).